De laatste jaren zorgen extreme weersomstandigheden zoals langdurige droogte, hittegolven en wateroverlast voor grote uitdagingen. Dit voelen we ook in onze tuinen. Denk maar aan wateroverlast of verschroeide gazons. Gelukkig kan je als eigenaar zelf heel veel doen om het jaar rond zonder zorgen van je tuin te genieten. Een klimaattuincoach kan je daarbij helpen.
Gedeputeerde Bert Lambrechts, bevoegd voor Milieu en Natuur, benadrukt het belang van de campagne: “Zo’n 9% van de totale oppervlakte in Vlaanderen bestaat uit tuinen. De Klimaattuincoaches helpen Limburgse eigenaars om hun tuin te beschermen tegen extreme weersomstandigheden. Tegelijkertijd is zo’n natuurlijk stukje privégroen goed voor de biodiversiteit, luchtkwaliteit en leefbaarheid. Al die klimaatvriendelijke tuinen samen maken een groot verschil. Ik ben dan ook bijzonder opgetogen dat het pilootproject zo’n grote navolging kent. Deze campagne is een van de vele manieren waarop we de Limburgse gemeenten ondersteunen bij de uitvoering van hun gemeentelijke klimaatactieplannen.”
Wat voorafging
In 2021 startte de provincie Limburg met een proefproject in Pelt, Lanaken en Sint-Truiden. Twaalf Klimaattuincoaches, stuk voor stuk ervaren tuinadviseurs, gaven de eigenaars van 90 tuinen advies over het klimaatrobuust en natuurlijk inrichten van hun stukje privégroen. De formule sloeg aan. Na een succesvolle evaluatie van het project door zowel de pilootgemeenten, tuineigenaars als Klimaattuincoaches besliste provincie Limburg, samen met haar partners, om het project open te stellen voor al de Limburgse gemeenten.
Maar liefst 21 gemeenten stapten al aan boord, namelijk Tongeren, Voeren, Tessenderlo, Lanaken, Heusden-Zolder, Bree, Gingelom, Lommel, Wellen, Borgloon, Beringen, Ham, Hoeselt, Pelt, Riemst, Sint-Truiden, Maasmechelen, Bilzen, Houthalen-Helchteren, Nieuwerkerken en Hechtel-Eksel.
Hoe gaat het in zijn werk?
De inwoners van de deelnemende gemeenten kunnen een Klimaattuincoach inschakelen. Dat is een ervaren, professionele tuinspecialist. Zo’n bezoek kost normaal gezien 300 euro. Tijdens de opstartfase van het project financierde de provincie Limburg dit bezoek. Nu nemen de gemeenten die investering over. Als tuineigenaar betaal je slechts 75 euro.
De coach komt bij je aan huis en bespreekt de mogelijkheden om je tuin klimaatvriendelijker in te richten, rekening houdend met je budget en wensen. Vervolgens stelt hij binnen de 2 weken een schriftelijk advies op met tips voor kleine en grotere aanpassingen. Daarbij hoort ook een ‘vlekkenplan’: dit is een plattegrond van je tuin waarop de coach aanduidt waar je bijvoorbeeld verharding kan verwijderen, hagen, struiken en bomen aanplanten, een stukje gazon omvormen, en noem maar op. Door in te tekenen op dit project, gaan tuineigenaars het engagement aan om zoveel mogelijk van de voorgestelde veranderingen ook daadwerkelijk door te voeren.
In het advies houden de coaches rekening met 7 pijlers:
- Verharding beperken.
- Schaduw en koelte creëren door bomen en struiken te planten.
- Verstandig omgaan met water via een hemelwaterton, waterput of wadi.
- Veel, divers en waar mogelijk inheems groen met zo weinig mogelijk strak gemaaid gazon en waar mogelijk ook bomen.
- Duurzaam materiaalgebruik.
- Milieuvriendelijk onderhoud met onderhoudsvriendelijke planten zonder gebruik van pesticiden, turf of kunstmest.
- Aandacht voor de omgeving, met bv. een natuurlijke tuinafscheiding waar dieren zoals egels doorheen kunnen.
Partners
Dit project is een realisatie van de provinciale dienst Milieu en Klimaat, het Provinciaal Natuurcentrum, Centrum Duurzaam Groen en de deelnemende gemeenten, met ondersteuning van PXL en de Landelijke Gilden. Het project kadert binnen de Green Deal Natuurlijk tuinen.
Meer info: www.limburgseklimaattuinen.be
