Die liefde en dat doorzettingsvermogen hebben er mee voor gezorgd dat we nu de mooie publicatie “Merkwaardige bomen in Limburg – Op jacht met bomenjagers” kunnen presenteren.
Dezelfde toewijding merk ik ook bij de vrijwilligers van de Limburgse Bomenwerkgroep die hier vandaag ook zijn. De harde kern heeft de laatste 5 jaren maar liefst 5000 merkwaardige bomen in kaart gebracht en opgemeten. 120 van die bomen hebben een plekje in het boek veroverd. Waarom juist die bomen? Daar vertelt Jan Mampaey, diensthoofd van het Provinciaal Natuurcentrum, seffens meer over. Ik kan alvast verraden dat ook het park van kasteel Vogelsanck als bijzondere verzameling aan bod komt. Baron Claude de Villefagne de Vogelsanck zal ons straks ook een woordje uitleg geven én een rondleiding. Loop na die rondleiding zeker niet weg want we voorzien nog een kleine receptie en jullie krijgen natuurlijk ook een exemplaar van het boek mee.
Is een boek over merkwaardige bomen in 2022 nog nodig? Ik vind van wel! Ik zou zelfs durven beweren: meer dan ooit! Voor onze voorouders waren bomen belangrijk. Ze hadden een religieuze en symbolische functie of bewaakten grenzen. Op speelplaatsen waren bomen de normaalste zaak van de wereld.
Maar dat bleef niet zo. Vanaf de tweede helft van de 20ste eeuw ging men grote en monumentale bomen op veel plaatsen plots als overlast beschouwen, en ze werden gekapt. In Limburg is dit helaas niet anders, ook al blijven we de groenste provincie van Vlaanderen.
Die trend is nog niet gestopt, maar ik ben hoopvol. Zo groeien het besef én het wetenschappelijk bewijs dat bomen zorgen voor een gezonde en aangename werk- en leefomgeving en dat ze helpen in de strijd tegen klimaatverandering. Wisten jullie dat het in de zomer in een straat met bomen tot 8 graden koeler kan zijn dan in een straat zonder bomen?
Daarom wil ik mee een trekkersrol opnemen in het verhaal van klimaatbomen, groenere Limburgse gemeenten en een meer natuurlijke leef- en leeromgeving.
Zo is er de voorbije jaren, mede onder impuls van onze provincie, een trend naar vergroening van Limburgse speelplaatsen ingezet.
Vorig jaar maakte de provincie daarvoor 250.000 euro vrij, en tientallen scholen doorlopen momenteel een voorbereidingstraject met onze MOS-begeleiders op weg naar een groene en natuurlijke speelplaats.
Naast de scholen gaan we ook de Limburgse steden en gemeenten helpen om het beheer van hun bomen meer structureel aan te pakken, met meer aandacht voor En ook de Limburgsers zelf worden betrokken. Vandaar de campagne voor Limburgse Klimaattuinen en de website klimaatbomeninlimburg.be. Die website helpt je om de juiste boom te kiezen voor de juiste plaats en benadrukt ook het belang van oude bomen voor de biodiversiteit. Oude bomen moeten immers zoveel mogelijk behouden blijven, en nieuwe bomen moeten de kans krijgen om oud te worden.
Als je weet dat de gemiddelde leeftijd van een straatboom in een verstedelijkte omgeving vandaag nauwelijks 20 à 30 jaar bedraagt, dan weet je dat we nog een hele weg af te leggen hebben.
We moeten aandacht hebben voor bomen op privé en publiek domein en het is belangrijk om te werken met partners met diverse specialisaties: boomverzorging, erfgoed, soortenkennis, noem maar op. Enkele van onze partners zijn vandaag ook aanwezig.
De vrijwilligers van de Limburgse Bomenwerkgroep zorgen er alvast voor dat we weten waar de oude en merkwaardige bomen te vinden zijn. Hun opzoekwerk is nog niet meteen gedaan – gelukkig maar, zou ik zeggen. Bedankt voor al het geleverde werk en voor al het werk dat jullie nog gaan doen.
Het boek zal ongetwijfeld ogen openen en de lezers warm maken voor bomen. Onbekend is immers onbemind. Oude en merkwaardige bomen horen thuis in tuinen en parken, langs straten en op pleinen. Jullie hebben deze boodschap al lang begrepen. Nogmaals bedankt.
