Het Vlaamse Everzwijnplan
De coördinator geeft mee invulling aan de uitvoering van het Vlaamse Everzwijnplan dat minister Demir in september 2020 lanceerde. Dit omvat drie pijlers:
samenwerken om schade te vermijden, met acties rond schadepreventie en het vermijden van een verdere geografische verspreiding van evers in Vlaanderen
de populatie in toom houden via een betere coördinatie van terreinacties, de uitrol van een nieuwe jachtstrategie, bijkomende ondersteuning en nieuwe instrumenten
een solidaire schadevergoeding.
De samenwerking op lokaal en bovenlokaal niveau begint haar vruchten af te werpen, met een stijging van concrete terreinacties, zowel op het vlak van preventieve maatregelen als op het vlak van jachtinspanningen. Toch lijkt het verspreidingsareaal van het everzwijn in Vlaanderen nog steeds toe te nemen. Het minimaliseren van de schade aan de natuur, landbouw en het risico op verkeersongelukken en fysieke interactie tussen mensen en wilde zwijnen blijft dan ook een grote uitdaging.
Als bijlage een aantal recente cijfers.
Taken van de coördinator
De aanpak van het beheer van wilde zwijnen situeert zich op twee niveaus: bovenlokaal en lokaal.
Het bovenlokaal overleg, op initiatief van het Agentschap voor Natuur en Bos, vindt plaats in de 10 faunabeheerzones. Dit zijn grote gebieden, begrensd door obstakels zoals kanalen of autosnelwegen. Per faunabeheerzone is er een jaarlijks overleg met de betrokken wildbeheereenheden, natuurverenigingen, landbouworganisaties en provincies. Zij leggen samen de hoofdlijnen van het everzwijnbeheer vast.
Op lokaal niveau neemt elke wildbeheereenheid het initiatief voor overleg, waarbij de verschillende stakeholders invulling geven aan het op bovenlokaal niveau uitgestippelde plan en concrete afspraken maken voor een efficiënt everzwijnbeheer.
De Vlaamse everzwijncoördinator heeft vier kerntaken:
opvolgen van bovenlokaal overleg
ondersteunen bij de organisatie van het lokaal overleg en het opvolgen en rapporteren van beslissingen op lokaal niveau
feedback geven over lokale knelpunten aan bovenlokale initiatieven met betrekking tot wetgeving, beheer en onderzoek
doorgeven van informatie en kennis ter ondersteuning van lokale initiatieven.
“De Vlaamse everzwijncoördinator moet vooral een bruggenbouwer zijn die met alle betrokken partijen samenwerkt om de everzwijnenproblematiek aan te pakken. Zij zal dus aan tafel moeten gaan met lokale besturen, natuurverenigingen, landbouwers en jagers om samen oplossingen te zoeken om de everzwijnenpopulatie in toom te houden en schade door evers te vermijden”, aldus Bert Lambrechts, gedeputeerde van Milieu en Natuur.
Het contactpunt voor burgers met betrekking tot everzwijnen blijft bij de betrokken gemeente.
Het aangeven van schade door everzwijnen loopt nog steeds via het e-loket van het ANB: eloket.natuurenbos.be.
Overeenkomst tussen Vlaanderen en provincie Limburg
De Vlaamse everzwijncoördinator wordt gefinancierd door het Agentschap Natuur en Bos en is tewerkgesteld en gehuisvest bij provincie Limburg. “Deze taak ligt bij ons omdat de everzwijnenproblematiek zich grotendeels in onze provincie afspeelt. Bovendien is een effectieve aanpak sterk gebaat bij een goede afstemming met de provinciale werking en haar bevoegdheden rond natuur, landbouw, openbare veiligheid en jacht”, zegt gedeputeerde Bert Lambrechts.
Cv Jolien Wevers
Biologe, met specialisatie ecologie (UHasselt en KUL).
Doctoraat rond de invloed van menselijke activiteiten op het gedrag van ree en everzwijn in Nationaal Park Hoge Kempen, 2016-2020 (UHasselt en INBO, i.h.k.v. van een FWO Lifewatch project).